Xem thêm:
Tự chủ trong giáo dục tại Việt Nam như thế nào?
Còn ở giáo dục phổ thông và dạy nghề, nhà nước vẫn phải cần duy trì “giáo dục là dịch vụ công ích” làm chủ đạo song song với việc xã hội hóa giáo dục, tạo điều kiện cho các trường tư có chất lượng cao phát triển.
Như vậy, một mặt vẫn đảm bảo bình đẳng về cơ hội học tập cho tất cả các thành phần trong xã hội (từ con em nông dân tất cả các vùng miền, con em vùng sâu vùng xa, miền núi, con em các gia đình công nhân, con em những gia đình có thu nhập trung bình, thu nhập thấp và thu nhập bấp bênh trong xã hội – những người về cơ bản không thể chạy theo đáp ứng mức học phí cao tự quy định của các trường tư nhân kinh doanh giáo dục).
Bảo đảm tính nhân văn cho xã hội, mặt khác vẫn tạo điều kiện cho số ít những con em các gia đình có thu nhập cao có cơ hội tìm kiếm một chất lượng giáo dục tốt hơn nữa.
Nếu như việc tự chủ tài chính ở giáo dục đại học là việc đáng hoan nghênh thì ngược lại vấn đề “tự chủ tài chính” tại các trường phổ thông công lập lại là vấn đề cần phải hết sức thận trọng và xem xét.
Vì “tự chủ về tài chính” chưa chắc đi liền với nâng cao chất lượng nếu như không có cơ chế giải trình minh bạch từ những hội đồng trường được thành lập minh bạch, không có sự đảm bảo cải thiện chất lượng đào tạo dựa trên việc đáp ứng các tiêu chí kiểm định chất lượng được xây dựng rõ ràng.
Không cẩn thận sẽ vừa sa vào “bình mới, rượu cũ” (tức trường chỉ có cái vỏ là tự chủ tài chính, nhưng vẫn sử dụng nguồn cơ sở vật chất trước giờ được nhà nước đầu tư mà không cải thiện, không giảm tải lớp học, vẫn sử dụng chung bộ sách giáo khoa cũng như cách tổ chức dạy học và giáo dục y hệt như cũ không có gì cải tiến), lại vừa trở nên hỗn loạn bát nháo vì “kinh doanh”
Việc “thị trường hóa giáo dục nửa vời”, thiếu các quy định pháp lí chặt chẽ sẽ gây tác hại khó lường trong môi trường Việt Nam với nhiều biến tướng.
Nếu không cẩn thận, các phụ huynh sẽ phải trả tiền cao hơn cho một dịch vụ giáo dục phổ thông có chất lượng không thay đổi, không cải thiện hơn, mà phí dịch vụ lại được quy định tùy tiện bởi các trường (vốn vẫn đang là trường công, không được phép tự chủ về nhân sự và chuyên môn).
Việc hệ thống trường công bị “thị trường hóa nửa vời” thiếu cơ chế kiểm soát chặt chẽ sẽ gây thiệt hại cho các nhóm yếu thế (thu nhập trung bình, thu nhập thấp, thu nhập bấp bênh) vốn phổ biến tại Việt Nam trong việc nuôi con em đi học.
Thà là một trường phổ thông tư thục hoặc một trường phổ thông quốc tế được thành lập với sự kiểm định chất lượng rõ ràng ngay từ đầu, với sự tự chủ toàn diện ngay từ đầu (1- tự chủ về chuyên môn: lựa chọn sách giáo khoa, cách dạy, cách học, cách đánh giá, quan điểm giáo dục đào tạo rõ ràng; 2 - tự chủ về nhân sự: tự tuyển dụng, bổ nhiệm, đãi ngộ giáo viên; 3 - tự chủ về tài chính: tự chủ các khoản thu khoản chi, đầu tư, trang thiết bị cơ sở vật chất rõ ràng).
Như vậy, đối với giáo dục phổ thông và dạy nghề, cần tiếp tục nỗ lực nâng cao chất lượng nền giáo dục công làm chủ đạo, song song với việc xây dựng, hoàn thiện cơ chế kiểm định chất lượng các trường tư, khuyến khích sự phát triển của các trường tư có chất lượng cao.
Nền giáo dục công ngày một cải tiến, nâng cao chất lượng một cách đồng đều song song đi liền với sự phát triển các trường tư có chất lượng cao là điều cần thiết để giáo dục Việt Nam ngày càng trở nên tốt hơn.
Giáo dục phổ thông vẫn phải cần được xem là “dịch vụ công thiết yếu“ cần sự đầu tư chủ đạo của nhà nước để đảm bảo nhu cầu học tập của trẻ em tất cả các thành phần trong xã hội trên mọi miền đất nước.
Việc đào tạo giáo viên cho một nền giáo dục với xu hướng chủ đạo là dịch vụ công ích cần phải có sự quản lí chặt chẽ hơn nữa của nhà nước. Cần siết chặt, kiểm soát và nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo giáo viên ở cấp độ quốc gia. Cần chuẩn hoá và nâng cao chất lượng giảng viên tại các trường Sư phạm và các Khoa Sư phạm. Việc đào tạo giáo viên không thể thả lỏng cho “thị trường”.
Đăng nhận xét